Chronische ziekten: wat zijn ze en hoe herken ik ze?

Een chronische ziekte is een ziekte die lange tijd voortduurt. In Nederland wordt, afhankelijk van de ziekte, een termijn van het aanhouden van de klacht van langer dan zes weken tot zes maanden gehanteerd. In Vlaanderen hanteert het RIZIV de definitie een ziekte die een continue of repetitieve behandeling van minstens zes maanden noodzaakt. In het algemeen taalgebruik wordt echter soms al van een chronische ziekte gesproken als deze minstens drie maanden aanhoudt. Chronische aandoeningen kunnen over het algemeen niet door vaccins worden tegengegaan of door medicijnen worden genezen. De belangrijke chronische aandoeningen in ontwikkelde landen omvatten: artrose, astma, cardiovasculaire ziekten zoals hartaanvallen, diabetes, epilepsie, kanker, reuma, zwaarlijvigheid. Ook op psychiatrisch gebied bestaan chronische ziekten. Schadelijk gezondheidsgedrag – in het bijzonder tabaksgebruik, gebrek aan fysieke activiteit, en slechte eetgewoonten – bevorderen het ontstaan van een aantal chronische ziekten. Chronische ziekten neigen ertoe naarmate de leeftijd vordert meer voor te komen.

Een chronisch ziekte kan zowel een lichamelijke als geestelijke aandoening zijn waarbij er geen uitzicht is op volledige genezing. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) maakt onderscheid tussen 4 typen chronische ziektes: Levensbedreigende ziekten, zoals kanker of een beroerte; Aandoeningen die tot periodiek terugkerende klachten leiden, zoals astma en epilepsie; Aandoeningen die progressief verslechteren en invaliderend van aard zijn, zoals chronisch hartfalen en reumatoïde artritis; Chronische psychische stoornissen, zoals persoonlijkheids- of angststoornissen. Er zijn veel lichamelijke en psychische ziektebeelden die vallen onder de noemer ‘chronisch ziek’. We kunnen stellen dat wanneer iemand minimaal 6 weken tot 3 maanden klachten heeft welke niet zomaar verdwijnen en vrijwel niet te behandelen zijn, een chronische ziekte heeft. Een chronisch ziekte duurt minimaal 3 maanden of een patiënt wordt er minstens 3x per jaar door belemmerd. Het is aanhoudend en zonder zicht op algeheel herstel. Langdurig en intensief zorggebruik. Lichamelijke en geestelijke gevolgen, denk aan depressie of lichamelijke klachten. Stapsgewijs treden er steeds meer symptomen op.